İnsan-bilgisayar etkileşimi (Human-computer interaction), kullanıcı ile bilgisayar arasındaki etkileşimi inceleyen disiplinler arası bir çalışma alanıdır.
İnsanların bilgisayar ile girdikleri etkileşimleri arayüzler aracılığıyla inceler. İnceleme sonucunda aradaki etkileşimi daha etkili ve kaliteli bir hale getirmeye çalışır. Bu amaç doğrultusunda bilgisayar ve yazılım bilimlerinin yanı sıra psikoloji, sosyoloji, bilişsel bilimler, tasarım gibi pek çok farklı alanı içerisinde barındırır.
İnsan bilgisayar etkileşimi söz konusu olduğunda dört ana bileşen üzerinden inceleme yapılmaktadır. Bu dört ana bileşen kullanıcı, görev, arayüz ve bağlamdır. Kullanıcıların belirli bir arayüz aracılığıyla yerine getirmeye çalıştığı görevler gözlenir ve elde edilen veriler farklı etkileşimlerin tasarlanması sürecinde kullanılır.
Medya ve Sinema Çalışmaları Profesörü Paul Booth’a göre insan bilgisayar etkileşiminin çerçevesini oluşturan sorular aşağıdaki gibidir:
• İnsanların teknoloji kullanımını etkileyen özellikleri nelerdir?
• Teknolojinin insanların kullanımını etkileyen yönleri nelerdir?
• İnsanlar etkileşimli yeteneklerini nasıl edinir ve kavramsallaştırır?
• İnsanların ihtiyaçlarını teknik olanaklarla nasıl temin ederiz?
• Kullanılabilir (usable) teknolojiler nasıl tasarlanabilir?
• Teknoloji organizasyonları nasıl etkiler?
Günümüzde bu sorulara birtakım yeni sorular eklenerek, gözlem çalışmaları ile insanların bilgisayarlarla girdiği etkileşimler üzerinde çalışılmaktadır.
