İş mülakatları heyecanımızın yükseldiği, kelimelerin bazen ağızdan yanlış çıktığı, duraksamaların olduğu ama en önemlisi çok kısa bir sürede karşı tarafa kendiniz hakkında bilgi vermeniz gereken, kimi zaman gergin kimi zaman rahat bir süreçtir. Kaç kere yaşarsanız yaşayın, ilk günkü heyecanın her zaman oluşmasının sebebi bize nasıl sorular sorulacağını bilmiyor olmamızdır. Bizde buradan ilham alarak, global UX dünyasında daha önce sorulmuş 10 temel soruyu sizler için hazırladık.
UX mülakatlarında sorulan sorular:
UX tasarımcısı iş mülakatlarının çoğunda karşımıza çıkan bu soru kişiden kişiye göre farklı özgün cevaplara sahip olabilir. Kısaca UX tasarımcısı, bir web sitesini, bir arayüzü veya bir ürünü kullanan kullanıcıların yaşabileceği deneyimi çeşitli araştırmalar ve metotlar kullanarak tespit eden, tespitlerini ise çeşitli prototip yöntemleriyle uygulamalı bir hale getirerek, kullanıcıların deneyimlerini öngörmeye çalışan kişidir. Ama siz bu açıklamayı kendi meslek tarzınıza göre istediğiniz gibi şekillendirip açıklayabilirsiniz.
‘UX tasarımcısının sektördeki yeri nedir?’, ‘UX tasarımı ne demektir?’ gibi farklı soru kalıplarıyla da sorulabilir. Bu soruyu cevaplarken dikkat etmeniz gereken en önemli nokta; deneyimlerinizden yararlanmanız ve cevabınıza kendi yorumunuzu katmanız olacaktır.
Ayrıca bu soruya verilecek cevaplar hakkında daha fazla bilgilenmek istiyorsanız, Ux tasarım rolleri başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
İşte mülakat sırasındaki tuzak sorulardan biri. Bu sorudaki UX tasarımı rollerinden hangi rolü üstleniyor olursanız olun, diğer rolleri de tanıyor olduğunuzu belli etmeniz bilginizi gösterebileceğiniz güzel bir yöntem olabilir. UX araştırmacısı, UX tasarımcısı, UI tasarımcısı, İnovasyon tasarımcısı, Optimizasyon tasarımcısı ve Proje yöneticisi şeklinde açıklayabilirsiniz. Aralarındaki farkları sıralarken ise hepsinin yaptıklarını tek tek anlatabilir ya da iki rolü birbirleriyle karşılaştırabilirsiniz. Örneğin; UX (user experience) tasarımcısı, kullanıcıların bir arayüzü, bir web sitesi veya bir ürünü kullanım deneyimi sürecini tasarlarken UI (user interface) tasarımcısı çeşitli UX araştırmaları sonucu ortaya çıkan verilerin görselleştirmesi ya da somutlaştırılması üzerine çalışır.
Bu soru ‘UX araştırmacısı ile UX tasarımcısı arasındaki fark nedir?’ veya ‘Kendinizi hangi UX rolüne daha yakın görüyorsunuz, neden?’ şeklinde soru kalıplarıyla da karşımıza çıkabilir.
UX tasarımında bulunan roller hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istiyorsanız, UX kariyer yolculuğu yazımıza bakabilir, buradaki testi çözerek de hangi UX rolünün sizlere uygun olduğunu keşfedebilirsiniz.
UX mülakatlarının en sevilen sorusu. Sizin tasarım yaklaşımınız konusunda firmaya en güçlü bilgiyi veren, kendinizi en iyi anlatabileceğiniz altın soru. Diğer sorular hiç beklemediğiniz gibi geçtiyse, kendinizi iyi ifade etmediğinizi düşünüyorsanız durun maç daha bitmedi, sizi tanıtacak soru geldi.
‘A tasarımıyla alakalı bir süreç işlenecek, nereden başlardınız?‘, ‘Daha önce yaptığınız bir UX tasarımında nasıl bir yol izlediniz, anlatır mısınız ?’ gibi çeşitli örnekleri olan bu soru sahip olduğunuz bilgilere inanarak dürüst ve kendinize güvenerek cevap vermeniz gereken bir soru. Bilgi ve birikimlerinizi, kendinize güvenerek anlattığınız sürece, bu soru için elinizden geleni yapmışsınız demektir.
Eğer UX tasarım süreçleriyle alakalı daha detaylı bilgiler öğrenmek istiyorsanız, kullanıcı odaklı tasarım süreçleri yazımızı okuyabilirsiniz.
UX yaklaşımı, kullanıcıların alışkanlıklarına, yaşam tarzlarına, hatta trendlere göre değişebilen bir alandır. İnsan merkezli olan bu yaklaşım, insanın değişimine ayak uydurmalı ve öngörmelidir. Bu ayak uydurmayı da gerçekleştirmenin yolu gündemi/trendleri takip etmektir.
‘Hangi UX kaynaklarını takip ediyorsun?’, ‘UX tasarımı sürecinde, nerelerden ilham alıyorsun?’ şeklinde de sorulabilir. UX tasarımcısının kendisini trendlere göre güncel tutması firmaların aradığı temel özelliklerden biridir. Bu soruda bildiğiniz, takip ettiğiniz ve beğendiğiniz tüm UX trendlerini ve UX kaynaklarını dile getirin. Verdiğiniz cevaplar aynı zamanda sizin tasarım yaklaşamınız hakkında firmaya bilgiler verecektir.
Trendleri nasıl takip etmeniz gerektiğini Userspots Kurucusu Mustafa Dalcı, buradaki rehber yazımızda anlatmıştı, okumadan UX dünyasına atılmayın:)
UX tasarımı konusunda ne kadar bilgi sahibi olduğunuzu gösterecek, mülakatların vazgeçilmez sorusu. ‘A firması için, böyle bir durum olduğunda hangi metotları kullanarak ilerlersiniz?’, ‘B durumunda, hangi yönteme başvururdunuz, neden?’ şeklinde farklı soru kalıplarıyla da sorulabilir.
Bu soruyu cevaplarken, başlangıçta kullanılacak metotların, projenin kullanıcı kitlesine, kullanım biçimine ve kullanıldığı ortama göre değişiklik gösterebileceği detayını vermeyi unutmayın. Bilginize ve kendinize güvenin, hangi metotların hangi durumlarda daha avantajlı olabileceğini anlatarak ilerleyebilirsiniz ya da bir örnek üzerinden hangi metotların kullanılabileceğini anlatabilirsiniz. Önemli olan, kendinize güvenmeniz ve kendinizi doğru bir şekilde ifade edebilmeniz.
Eğer kendinizi bu tarz bir soru için hazırlıksız hissediyorsanız, UX araştırma yöntemleri ve Prototipleme başlıklarımızı inceleyerek, kullanılan yöntemleri öğrenebilirsiniz.
Gelelim “takım oyuncusu musun, yoksa ben tek başıma yeterim diyen biri misin?”i gösteren sorumuza. UX tasarımcıları genellikle farklı iş kollarıyla ya da müşterilerle beraber çalışır. Çok disiplinli çalışma ortamlarında ya da müşteri ile çalışırken olumsuz eleştiri genellikle sürecin olmazsa olmaz parçalarından biridir. Böyle bir durumda, eleştiriyi tarafsız bir şekilde karşılamak ve değerlendirmek, bu süreç sonunda da ortak bir çözümle gelmek, firmaların UX tasarımcılarından beklediği bir davranıştır. Firmalar yapılan eleştirilere karşı gelecek, tasarım sürecini yavaşlatacak ya da sabote edecek kişilerle çalışmak istemezler. Doğru eleştiriler, güçlü bir iletişim ve karşılıklı anlayış, takım veya müşteri ile yapılan tasarımları güçlü bir hale getirir.
Mülakatlarda sorulan bir terim bilgisi sorusudur. ‘Lean kavramının senin için anlamı ne?’ ya da ‘Agile kavramı nedir?’ gibi başka metodolojiler üzerinden farklı soru kalıplarıyla da karşınıza gelebilir. Firmanın burada istediği, kavramları ne kadar detaylı bildiğinizin dışında bu kavramlara ne kadar aşina olduğunuzu öğrenmek. Bu kelimeleri tanımlıyor olabilmeniz, UX tasarım dünyasına dair kaynak takip ettiğinizi gösteren bir ayna olacaktır.
Bu tarz UX metodolojileri ve daha fazlası hakkında bilgi sahibi olmak için, Userspots sözlük’ü kullanabilirsiniz.
Sizin kendinizi eleştirebileceğiniz, bunu yaparken de firmaya tasarım yaklaşımınızın yanında, sizin düşünce tarzınızı, hatta çalışma karakterinizden bilgiler verebileceğiniz bir soru. Bu soruya cevap verirken dürüst olun, yaptığınız hatalardan utanmamanız aksine onlardan deneyim kazanıp kendinizi geliştirdiğinizi gösterin. Firmaların burada sizden öğrenmek istediği ne kadar hata yaptığınız değil bu hatalar sonucunda nasıl deneyimler kazandığınız ve kendinizi nasıl geliştirdiğiniz olacak.
Ayrıca kullanılabilirlik testinin nasıl yapıldığını anlattığımız bu yazımızla deneyimlerinizi gözden geçirebilir, bilgilerinizi güncelleyebilirsiniz.
Yine öznel, yine sizi anlatan bir soru. Tüm mülakat boyunca yaptığınız gibi kendinize güvenin, duygularınızı ve düşüncelerinizi dile getirin. Samimiyet buradaki en önemli anahtar. Unutmayın bu sorunun doğru ya da yanlış bir cevabı yok.
‘Bir UX tasarımcısının sahip olması gereken 3 temel özellik ne olmalı, açıklayınız?’, ‘Neden UX tasarımcısı olmak istiyorsunuz?’ şeklinde farklı soru kalıplarıyla da karşınıza gelebilir. Yanıtlarınızı şekillendirecek bilgileri iste buradan edinebilirsiniz.
Her mülakatın sorulduğu zaman duraklamanıza sebep olan en az bir sorusu vardır. İşte bu soruda UX mülakatındaki duraksama sorularından biri. İş hayatında ya da gündelik yaşamda ezberden söylemeye alıştığımız ‘yaptığınız iş ne ?’ sorusunun farklı bir versiyonu aslında. Ancak bu sefer cevaplarken farklı birinin gözünden düşünerek cevaplamanız gerekiyor o kadar.
Bu sorunun mülakatlarda sevilmesinin sebebi, doğal ve alışılagelmişin dışında bir soru olması. Kullanıcıyla kurduğunuz empati, UX bilginiz, kendinizi nasıl gördüğünüz gibi birçok sorunun cevabını da vermesi, sevilmesinin diğer bir sebebi. Bu sorunun doğru ve yanlış cevabının olmadığını hatırlatmak isterim. Kendinize ve bilgilerinize güvenerek samimiyetle vereceğiniz cevap ve firmanın bu sorudan beklentilerini karşılamak başarılı bir cevap vermeniz için yeterli olacaktır.
Bir UX Designer ya da UX Designer adayı olarak daha önce katıldığınız iş mülakatlarında sizi şaşırtan, düşündüren, ufkunuzu açan, beğendiğiniz ya da alakasız olduğunu düşündüğünüz birçok soru ile karşılaştığınızı tahmin edebiliyoruz. Elbette bu örneklerin bir sınırı yok ancak bu içeriğimizde karşılaşma ihtimalinizin yüksek olduğu soruları sizlerle paylaşmak istedik.
Kullanıcı Deneyimi ve Kullanıcı Deneyimi Tasarımı alanında ise sorular asla bitmez. Yine de mutlaka ama mutlaka hakim olmanız gereken bilgileri, sık sık bize yöneltilen sorulardan da hareketle, bir soru-cevap formatında anlattığımız bültenimizi de okumayı unutmayın! Hemen şurada: UX/UI Dünyasında Bilinmesi Gereken 64 Soru ve Cevabı
