“Kullanıcı Deneyimi” tasarımının fazlasıyla popüler olması gözlerin bu konudaki iş fırsatlarına da çevrilmesine neden oldu. Bu alandaki insan kaynağı ihtiyacına cevap vermesi adına farklı eğitim alanlarından gelen kişilerin, özellikle de tasarım alanında eğitim almış kişileri bu sektörde görüyoruz, ancak doğru eğitimi alan herkes UX designer olabilir. Userspots Ekibi olarak biz de UX Designer olmak isteyenler için bir rehber hazırlamak istedik. Şimdiden keyifli okumalar :)
Bu İçerikte Yer Alan Ana Başlıklar:
• UX Designer Ne Demek?
• Nasıl UX Designer Olunur?
• Userspots’ta Katılabileceğiniz Programlar
UX designer (Kullanıcı Deneyimi Tasarımcısı), bir ürünün, sistemin veya arayüzün son kullanıcısı ile buluşmadan önce, kullanıcı tarafından nasıl kullanılacağını çeşitli araştırma yöntemleri kullanarak ön görmeye çalışan ve son kullanıcının ürünü olabilecek en kolay seviyede kullanabilmesini sağlayıp kullanıcı için ‘iyi deneyim’ yaratmayı amaç edinen bir meslek dalıdır. Empati yeteneği güçlü, araştırma yapmayı seven ve ekip çalışmalarına yatkın kişiler için uygun olabilecek bu iş tanımı aslında kendi içinde birçok role ayrılır. Bu rolleri gelin hep beraber inceleyelim.
Kullanıcı Deneyimi Araştırmacısı soru sorar, dinler, empati kurar, veri parçacıklarını birleştirir ve ürünün mevcut/gelecek hedef kitlesinin motivasyonlarını, bariyerlerini ve ihtiyaçlarını anlar. Rakip analizi de yaparak sektörün odaklandığı noktaları çıkarır. Çalışmalarından persona, kullanıcı araştırması ve kullanılabilirlik testi sonuçlarını çıkartır. Bu sonuçlar kullanıcının analizi için tasarımcıya yardımcı olur ve ürünün iyi bir deneyime sahip olması adına kullanılır. Kişinin “Evet, ben Kullanıcı deneyimi araştırmacısıyım.” diyebilmesi için, en azından bir yıl boyunca dolu dolu yukarıdaki işlerle vakit geçirmesi, özellikle yurt dışı kaynaklı okumalar ve araştırmalar yapması gerekir. UX Researcher’ın, kullanıcılar ile yapmış olduğu görüşmeler, yaptığı akademik araştırmalar ve önsezisi sonucu çıkan çıktıları bundan sonraki aşamada Etkileşim Tasarımcısı (Interaction Designer) işlemeye başlar.
Son kullanıcının ürün,servis veya arayüz ile nasıl bir iletişime gireceğini tasarlayan etkileşim tasarımcısı, arayüzdeki akışların ve arayüz elementlerin yerleşiminden sorumlu kişidir. Örneğin, bir e-ticaret sitesindeki sepet ekranında hiç ürün yokken veya 2 ürün varken ya da 15 ürün varken nasıl görüneceğini belirler. Grinin tonlarında arayüzleri hazırlar, “Bu neden burada?” veya “Bu akış doğru mu?” soruları hep aklındadır. Wireframe, Storyboard, Prototip yaptığı işin çıktılarıdır. Bu çıktılar ile beraber son kullanıcının ürünle nasıl iletişime geçeceğini tasarlar. Bu rol ile beraber son kullanıcı için iyi bir deneyim sunmak adına yeni bir pozisyonla tanışırız, bu pozisyon Bilgi Mimarı (Information Architect) olur.
Bilgi Mimarı (Information Architect) tasarımcısı, “Bu neden burada?” sorusuna subjektif “bence” olarak değil, objektif olarak cevap vermesini sağlar. Bilgi Mimarı, bilginin nasıl gruplandığının, arandığının ve isimlendirildiğinin anlaşılmasını sağlar. Üründe bulunacak fonksiyonların ve/veya içeriklerin listesini ve hiyerarşisini de belirler. Çalışmalarının sonunda, site haritası, bilgi mimarisi, içerik listesi vb. çıktılarla karşılaşılır.
Bu roller tek başlarına bir iş kollarıdır ancak bu roller ve deneyimler birleştirdiğinde kişi kendisine Kullanıcı Deneyimi Tasarımcısı (UX Designer) unvanını verebilir. Bundan sonraki roller için kişiye yeni yetkinlikler gerekli olacaktır.
Kullanıcı Arayüzü Tasarımcısı (UI Designer), Kullanıcı Deneyimi Tasarımcısı’nın tasarladığı akışları, ürünün kurumsal kimliği, renkleri ve tipografisiyle birlikte final tasarıma dönüştürür ve son kullanıcıya sunmak için hazır hale getirir. İşin çıktısı olan statik ekran görselleri, genel olarak en fazla tartışılan ve subjektif yorumlarla değerlendirilen iştir. Kullanıcı Arayüzü Tasarımcısı olmak için ise çeşitli programları bilmekte fayda var, bunlardan bir tanesi olan Figma’yı isterseniz buradan inceleyebilirsiniz.
Kullanıcı Deneyimi Tasarımcısı pozisyonuna, Kullanıcı Arayüzü Tasarımcısı rolü de eklendiğinde en çok aranan insan olan unvan; “Kullanıcı Deneyimi / Arayüzü Tasarımcısı” (UX / UI Designer) olduğunu da gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz.
Tasarımcı, Kıdemli Kullanıcı Deneyimi Tasarımcısı (Senior UX Designer) olduktan sonra, bilgi tecrübeleri, yola yeni başlayan arkadaşlarla ve bu konuda farkındalığı olan müşterilerle daha da donanımlı hale getirmek için çaba sarfetmek istiyorsa. Proje Yöneticisi (PM) olmaya hazır demektir. Bu, her UX veya UI ekibinin tüm süreçlerinden sorumlu UX / UI metodlarına hakim, sadece kendi için değil ekibi ve müşterileri için kendini her zaman geliştirmeye devam eden bir proje yöneticisi adayı olduğu anlamına gelir.
Proje Yöneticisi, tüm sürece bütünsel bakıp, ekip ile müşteri arasında iletişim noktasında yer alır. Bu pozisyona gelindiğinde kişinin kendisini müşteri odaklılık, liderlik, yenilikçi, azimli ve sürdürülebilir olmak alanlarında geliştirmiş olması sadece bulunduğu pozisyonun adının “Proje Yöneticisi” olmasından çok daha ileri bir noktaya taşıyacaktır. Ekip ve müşteri deneyimi konusunda yeterince deneyim kazanmış olan proje lideri, yine birden fazla UX / UI Designer takımlarının yer aldığı bir departmanı yönetmeye hazırdır ve artık işin içine çok net bütçe yönetimi girer ve pozisyon Tasarım Lideri (Design Lead) olarak adlandırılır.
UX tasarımındaki rolleri sizlere kısaca bu şekilde bahsedebiliriz, bu rollerin sahip olması gereken özellikleri, tasarım sürecinde kullandıkları programları, Userspots ekibinde çalışanların rolleri ile alakalı yorumlarını ve hangi role uygunsun testimizi buraya tıklayarak keşfedebilirsiniz.
Rolleri konuştuğumuza göre gelelim bu yolda nasıl ilerleyebileceğimize, her şeyden önce bu alanı istemelisiniz, vaktinizi kendinizi geliştirmek için harcamalısınız. Vaktinizi ayırıp, çalışmaya hazır olduktan sonra da aşağıda listelediğimiz maddeleri uygularsanız, kısa sürede kendinizi UX Designer olarak bulabilirsiniz.
Türkiye’de UX designer olmak isteyenler için üniversitelerde hala bir lisans programı bulunmuyor. Yüksek lisans olarak ise Userspots öncülüğünde, Kadir Has Üniversitesi’nde gerçekleştirilen yüksek lisans programı olan MIX dışında okul üzerinden alabileceğiniz bir eğitim maalesef yok. Bu alanda kendinizi geliştirmeniz için geriye sadece özel kurumların gerçekleştirdiği eğitimler kalıyor. Pandemi etkisiyle beraber genellikle online veya video formatında gerçekleştirilen bu eğitimler, eğer tasarım eğitimi almadıysanız, iyi bir başlangıç olacaktır. Eğer tasarım bilginizin yeterli olduğunu düşünüyorsanız daha ileri seviye eğitimler alarak da kendinizi UX tasarımcısı olma yolunda daha fazla geliştirebilirsiniz.
UX tasarımcısı olma yolunda sizlere yardımcı olabilecek ve kendinizi geliştirebileceğiniz, ücretli ve ücretsiz, türkçe ve ya ingilizce eğitim alabileceğiniz başlıca siteleri ise Udemy, Interaction Design Foundation, Coursera şu şekilde sıralayabiliriz. Aynı zamanda Userspots olarak biz de online ve video eğitimler vermekteyiz, bizim verdiğimiz eğitimleri de buradan inceleyebilirsiniz.
UX tasarımcısı olma yolunda hangi eğitimleri, hangi sıralamayla almalıyım diyenler için ise Userspots Akademi Yol Haritası’na bir göz atmanzı tavsiye ederim. UX hakkında yeterli bir bilginiz var ancak kariyerinizi hangi rol üzerinden, nerelerde göreceğinizi kestiremiyorsanız UX Kariyer Yolculuğu Workshop’ımıza katılarak hedeflerinizi ve kariyer planınızı daha net belirleyebilirsiniz.
Her sektörde olduğu gibi bir konu hakkında bilgili biri olmak istiyorsanız bunun yolu bol bol okumaktan ve o konu üzerine çalışmaktan geçer. Boş vakitlerinizde çalışmaktan geri kalmayın, kullandığınız veya yakından takip ettiğiniz ürünleri, servisleri veya arayüzleri tekrardan (re-design) kullanıcı deneyimini düşünerek tasarlamaya çalışın. Kullanıcı deneyimini tekrardan tasarladığınız tasarımları ise paylaşmaktan çekinmeyin. Bu tarz alıştırmalar, bilgilerinizi uygulama ve portfolyonuzu çeşitlendirmeye katkı sağlar.
Yukarıdaki fotoğrafta Netflix uygulamasının UX-UI redesign’ının bir kısmını görebilirsiniz. Sizler için güzel bir örnek olacağını düşündüğümüz bu çalışmayı fotoğrafın altında bulunan linke tıklayarak daha detaylı inceleyebilirsiniz.
Ayrıca Userspots olarak her dönem farklı konular üzerine kullanıcı deneyimi çalışmaları yapabileceğiniz ve mentörlerimiz tarafından yaptığınız çalışmalar üzerine ücretsiz bir şekilde geri bildirim alabileceğiniz JR. UX Designer etkinliğimize katılabilirsiniz. Başvuru dönemleri ve sürecine dair detayları sayfamızda duyuruyoruz. Ayrıca yaptığınız diğer kullanıcı deneyimi tasarımı çalışmalarınızı paylaşabileceğiniz, UX üzerine aklınıza takılan soruları sorup, tasarım meraklılarından oluşan insanlarla iletişim kurabileceğiniz Userspots Spaceclub komünite sayfamızı da inceleyebilirsiniz.
UX designer olma yolunda yapılması gereken en önemli hareketlerden biri de daha önce de söylediğim gibi bol bol okuma yapmaktır. İyi bir UX tasarımcısı olmanın en önemli aşamalarından biri olan bu eylemi tasarım hayatınız boyunca asla bırakmamanızı da tavsiye ederiz. İyi bir tasarımcı her zaman kendini güncel tutmalıdır. Userspots ekibi tarafından hazırlanan ve sizlere yardımcı olacağını düşündüğümüz Okunması Gereken UX Kitapları Neler? yazımızı da buraya tavsiyemiz olarak bıraktık. Ayrıca güncel kaynakları takip etmek için de Medium gibi internet üzerinden ulaşabileceğiniz siteleri takip etmeyi ihmal etmeyin :)
Ayrıca zamanda UX Designer olma yolculuğunda karşılaşabileceğiniz terimleri anlattığımız Space Rehber ve Space Sözlük sayfalarımızdan hızlıca keşfedebilirsiniz.
Gördüklerimiz, keşfettiklerimiz, takip ettiklerimiz bizim düşüncelerimizi ve fikirlerimizi etkiler, bu durum da aslında tasarımımıza yansır. O yüzden bol bol okuma ve çalışma yaparken, farklı tasarımları ve onların süreçlerini takip etmeyi ihmal etmeyin. Beğendiğiniz tasarımcıların yaptıkları işleri gözlemleyin, kendi içinizde onların süreçlerini sorgulayın, iyi yanlarını not alın ve kötü yanlarını eleştirin. UX Tasarımcılarını yakından takip etmek ve yaptıkları tasarımlarını incelemek için ise Dribbble ve Behance sitelerini sizlere öneririz. Bu sitelerde vakit geçirirken kaybolmayı unutmayın.
Dünyadaki gündem sürekli değişiyor, UX dünyası için de bu geçerli. Her sene farklı trendlerin etkisinde değişen UX dünyasına hakim olabilmek için bu trendleri de yakından takip etmekte fayda var. İyi bir UX tasarımcısı olmak ve tasarımlarınızla ön plana çıkmak istiyorsanız trendleri takip etmeyi ihmal etmeyin. Trend takibinin nasıl yapılacağını merak ediyorsanız buradaki yazımızı incelemeyi unutmayın.
Ayrıca UX sektörü ve bununla alakalı diğer sektörlerdeki trendleri ele aldığımız 2022 tasarım ve teknoloji trendleri başlığımıza bakabilirsiniz.
UX tasarımcısı olmak için ilerlediğiniz bu yolda sizlere yardımcı olacak en önemli faktörlerden biri olan etkinlikleri de atlamamak gerekir. Tasarım, pazarlama, kodlama, deneyim, dijitalleşme ve kullanıcıya dokunan her alanda birçok etkinliğe katılabilir, bu etkinliklerde sektörden insanlarla tanışabilirsiniz. UX tasarım sektörüne katılmak için sizlere yardımcı olabilecek bu aktiviteleri kaçırmayın derim.
Userspots ekibi olarak her ay çeşitli etkinlikleri sizlerle buluşturmaya çalışıyoruz, bu etkinliklerden haberdar olmak ve katılmak için Spaceclub etkinlikler sayfamızı takip edebilirsiniz.
Belli bir birikim seviyesine geldikten sonra özellikle de sektörde staj ve iş başvuruları yapmak için yardımcı olacak portfolyoyu tasarlamadan UX Designer oldum denemez. Portfolyo, sürecinizi, düşünme tarzınızı ve stilinizi yansıttığınız, kısacası tasarımcı kimliğinizi karşı tarafa yansıtır. Portfolyo nasıl yapılır?, nelere dikkat edilmeli? gibi sorularınız varsa da sizleri buraya alabiliriz. Eğer ben portfolyo konusuna hakimim ancak sektördeki iyi örnekleri görmek istiyorum derseniz, Dünya Çapında Başarılı UX Designer'ların Portfolyoları yazımıza bakabilirsiniz.
UX designer olma yolunda sizleri geliştirecek ve sektör hakkında deneyim sahibi olmanızı sağlayacak etkinliklerden biri de staj veya start-up’larda yer almanızdır. Tabii ki her staj veya start-up bu sürece dahil olmuyor, kullanıcı deneyimine önem veren ve ona hitap eden, ürün, servis ve arayüz tasarımlarının bulunduğu staj ve start-up’lara katılmanızı, ux designer olma yolunda deneyim kazanmanız adına sizlere tavsiye ederiz.
Userspots olarak UX alanında kariyer yapmak isteyenlere yönelik çeşitli eğitimler ve etkinlikler üretmeye, bildiklerimizi ve de deneyimlerimizi aktarmaya devam ediyoruz. Son yıllarda globalde hızla büyüyen UX dünyasına yeni kişiler kazandırmak adına bu alanda verdiğimiz ve devam etmekte olan eğitimlerimizden bahsetmiştik. Bunların yanında farklı imkanlar sunan, kariyer odaklı gelişiminize destek sağlayacak diğer programlarımıza aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Her yıl gerçekleşen UX Camp etkinliği, UX Designer olmak isteyenler için sunduğumuz en önemli etkinliklerimizden biridir desek yanlış olmaz. Pandemiden önce yüz yüze gerçekleştirdiğimiz ancak pandemi şartları ile online’a çevirdiğimiz UX Camp, tasarımcı olsun olmasın her sektörden insanın katılıp UX Designer olma yolunda kendini geliştirdiği bir etkinliktir. 5 hafta süren bu etkinlikte;
• Kullanıcı Araştırması
• Bilgi Mimarisi
• Görsel Tasarım
• Storytelling
• Sunum Tasarımı
başlıkları ile sizlere UX Designer olma yolundaki temel bilgileri aktarıyoruz. Kamp süreci sonunda başarılı olan katılımcılara iş imkanı sunduğumuz bu etkinlik hakkındaki detaylar için UX Camp eğitim sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Üniversiteler ve diğer resmi kuruluşlardaki temel UX eğitimi eksikliği sonucu hayata geçirdiğimiz UX Okulu, adı üstünde tam bir okul. 8 ay boyunca temel UX eğitimlerini aldığınız bu okulda yararlanabileceğiniz imkanlar;
• Userspots’un sunduğu tüm temel UX eğitimleri
• Uzman kadromuzdan alabileceğiniz mentör ve kariyer desteği
• Staj imkanları
• Uxcel ve Spaceclub üyelikleri
• U-21 adını verdiğimiz case görevleri
Eğitimi tamamladıktan sonra ödeme imkanı bulunan UX Okulu hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak ve başvuru için buradaki sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Kullanıcı Deneyimi Tasarımı alanında Türkiye’deki tek yüksek lisans programı olan MIX; eğitim süreci boyunca öğrencilerine ürün tasarımı, kullanılabilirlik, insan bilgisayar etkileşimi, servis tasarımı, iletişim tasarımı, yeni medya, arayüz tasarımı eğitimleri sunarak UX (Kullanıcı Deneyimi) tasarımcıları yetiştirmeye devam ediyor. Userspots ve Kadir Has Üniversitesi işbirliği ile düzenlenen, profesyonel ve akademik uygulamalarla kendinizi geliştirebileceğiniz bu yüksek lisans programı için web sitemizi ziyaret edip daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.
Bu programın ilk yılının sonunda öğrenciler tarafından yapılan yorumlara da şuradan ulaşabilirsiniz.
%201.png)
