Bu İçerikte Yer Alan Ana Başlıklar:
• UX Yazımında Microcopy’nin Önemi
• Ürün Ses Tonu Nedir, Nasıl Oluşturulur?
• UX Writer Hangi Sorunları Çözer?
Bu içerik ile; Web sitesi, mobil uygulama veya fiziksel ürünlerde kullanıcıyı yönlendirmek ve onun istediği eylemleri gerçekleştirebilmesine yardımcı olmada önemli bir rol oynayan UX Writing tasarımı ile yakından tanışacaksınız. Bu tasarımı kurgulayan UX Writer'ların sorumluluklarını ve hem tasarım sürecine hem de ürüne yönelik katkılarını öğreneceksiniz.
Userspots Akademi'de online olarak devam eden; İçerik Tasarımı ve UX Writing Eğitimi’ne katılarak UX Tasarımın bir parçası olan yazma stratejisini deneyimleyebilirsiniz.
UX Writing (Kullanıcı Deneyimi Yazımı), web sitesi, mobil uygulama gibi dijital ürünlerin arayüzünde okuduğumuz ya da duyduğumuz metinleri planlama ve yazma işidir.
Ürün ile kullanıcı arasındaki etkileşimi kurmak ve başarılı bir şekilde sürdürebilmek için kullanıcıyı, kullanıcı arayüzü (UI) içerisinde sezgisel bir şekilde yönlendirmeyi hedefler. Sadece arayüz metinlerinin değil, etkileşimle birlikte kullanıcının iyi bir ürün deneyimi yaşamasına destek olmak için gereken tüm metinlerin yazımı da Kullanıcı Deneyimi Yazımı’na dahildir.
Hangi metinlerden bahsediyoruz?
Mobil uygulamalar ve web siteleri giderek daha karmaşık hale geldikçe arayüzde gezinirken daha net bir rehber ihtiyacı duyuyoruz. Aynı zamanda bu dijital ürünleri günlük hayatımızda kullanma sıklığımız arttıkça aralarında mümkün olduğunca doğal ve akıcı deneyimler yaşatanları tercih ediyoruz. Hem dijital hem de fiziksel ürünlerle olan etkileşim şeklimizdeki tüm bu değişiklikler kullanıcı deneyimi yazımı ihtiyacını doğuruyor.
Bir mobil uygulamaya girdiğinizi düşünün ve ekranda hiçbir metin olmadığını… Kelimelerin tasarım için ne kadar kritik bir konumda yer aldığı bu örnekle zihninizde kolaylıkla canlanacaktır. Bu noktada butonlar, menüler, formlar, hata ve onay mesajları, yükleme göstergeleri vb. gibi UI bileşenleri UX yazımı sürecinde önemli rol oynuyor. Çünkü her biri kullanıcılara ipuçları vermek için tasarlanmış kısa metinlerdir (microcopy/mikro metin) ve her biri kullanıcının üründe karşılaştığı bir temas noktasıdır. Burada ince ve önemli bir detay var:
Kullanıcılar yönlendirildiklerini fark etmezlerse, UX yazımı iyi bir şekilde yapılmıştır.
Kullanıcıların microcopy’de derin bir anlam araması beklenmez. Oldukça basit bir anlatım ve az kelime kullanımı doğrultusunda kullanıcı sezgisel olarak hareket edebilmelidir. Tam da bu nedenlerle kullanıcı deneyimi yazımı; hem ürünün ses tonunu ete kemiğe büründürmeli hem de kullanıcı odaklı olmalıdır.
Evet ürün ses tonu önemlidir. Nedenlerine birlikte göz atalım.
Ses tonu, ürüne hakim olan dilin temel stratejisidir ve UX yazımının oldukça önemli bir parçasıdır. Bu strateji ile hem kullanıcının hem de firmanın hedefleri merkeze alınır ve buradan hareketle bir hitap dili yaratılır. Bu dilin ana yapısını ise 3 kritik unsur oluşturur: Ses, Ton ve Stil Rehberi.
UX yazımında içeriği üretilen ürünün bir sesi, bir tonu ve bir stil rehberi olması gerekir.
• Ses: Ürünün kişiliğini ortaya çıkaran, onu ayırt edici ve benzersiz kılan, ilkelerini UX takımının belirlediği ve buna uyduğu niteliktir. Bir kimlik olarak görmemiz gereken ürün sesi asla değişmemelidir.
• Ton: Sesi oluşturan nitelikleri farklı durumlara nasıl adapte ettiğinizdir. A durumunda başka, B durumunda başka; X kullanıcısıyla başka, Y ile başka konuşabilirsiniz. Ses kimliğinizi yansıtırken ton ise ruh halinizi yansıtır. Yani tonda değişiklikler yapılabilir. Bu noktada sıfatlara teşekkür ediyoruz zira bir ürünün dilini çeşitlendirip, kimliğini belirlememizde bize oldukça yardımcı oluyorlar :). Unutmayın; insanlar ne hakkında konuştuğunuzu her zaman tam olarak hatırlamazlar, ancak onlara nasıl hissettirdiğinizi hatırlarlar.
Tasarlarken sizi rakiplerinizden ayıracak olan ses tonu ürününüze süper güçler katabilir! Doğru ses ve kişilik özelliklerini bulmak, kullanıcı arayüzü içeriğini müşterileriniz tarafından tanınabilir hale getirir, kelimeleri ve konuşma kalıplarını yerleştirebileceğiniz temeli sağlar.
• Stil Rehberi: Konuştuklarımız, yazdıklarımız, işaretlerimiz veya göstergelerimizle bir dil evi kurmaktır. Güvenilir, tutarlı, kaliteli, etkili ve özgün olmak için stil rehberlerine ihtiyacımız var. Burada sadece kelimelerden bahsetmiyoruz diğer tasarım ögeleri de dili ortaya çıkaran unsurlardır. Stili oluştururken marka vizyonu ve değerlerini temel almak ve onu tüm ürünlere uygulamak gerekir. Ancak vereceğimiz mesajlarda hedef kitlenin ihtiyaçlarını, isteklerini ve korkularını temel alarak, tüm ürünlere ayrı ayrı uygulamak gerekir. Tüm bunlar için ise ürün özelinde bir stil rehberi oluşturmak sonraki adımları rahatlatacaktır çünkü sanılanın aksine oldukça detaylı ve uzun bir süreç.
Ses, ton ve stil rehberiyle UX Writing sürecini tasarlarken kendimizi marka/ürün yerine koyarak mutlaka birtakım sorulara yanıt aramak gerekir ki ürünün bilincine ulaşabilelim. Tonu ve kişiliği ürüne entegre edebilelim, bileşenleri doğru seçip, yerinde örüntüler gösterebilelim ve tabii ki doğru mecralarda doğru içeriklere yer verebilelim. Örnek soruları elbette çoğaltabilirsiniz:
• Kimlere hitap ediyoruz, yazdığımız işin bağlamı nedir?
• Kişiliği oluşturacak ana sıfatlar neler olmalı?
• Ne zaman espri yapabiliriz ya da kendimizle dalga geçebiliriz?
• Kullanıcının o anki durumu ve ruh hali nasıl olabilir?
• Kullanıcılar şu an ne yapıyor olabilirler? Dikkatleri ürünümüzün üzerinde midir?
• Yazdığımız metnin amacı nedir? Kullanıcı ihtiyacı mı, eğitici mi yoksa bir değerle mi alakalı?
• Mikrometni okuduktan sonra kullanıcı ne yapacak?
• Konuştuğumuz dili hangi bağlamda düşünür?
• Sık sık kullandığımız kelimeler neler, kelime haznemde neler var?
• Yazdıklarımız stil rehberi ve ses tonu ile örtüşüyor mu?
• …
Tüm bu tasarım sürecini yani ürün için ses ve ton yönergeleri oluşturma, içerik stratejisini, ürün bilincini oluşturma ve özgün hale getirme rolünü üstlenen, UX’e de hakim birileri elbette var: UX Writer’lar!
.png)
UX Writer yani Kullanıcı Deneyimi Yazarı, dijital ya da fiziksel bir üründe bulunan, kullanıcının hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacak mikro metinleri oluşturur. Bunların doğru zamanda, doğru yerde görünmesini sağlar.
Kısaca tanımlarsak bu şekilde tabii ama arkada çok ama çok detaylı bir tasarım süreci var. Listeleyelim, UX yazarlığı hangi görevleri kapsar?
• UX yazarlığında temel görev, kullanıcıların bir görevin her adımında "neden" ve "nasıl"ı anlamalarına yardımcı olmak ve böylece o görevin basit ve karmaşık olmadığını hissettirmektir.
• Kullanılabilirlik (usability), kullanışlılık(usefulness) ve albenili olmayı (desirability) kendine ilke edinir.
• Kullanıcı Deneyimi Tasarımında rol oynayan tüm tasarımcılarla ekip halinde çalışır.
• Baştan sona kullanıcı yolculuğunun farkındalığını geliştirir.
• UX yazarları, ürün sayfalarından, e-postalardan, buton metinlerinden hata mesajlarına kadar her şeyi içeriden dışarıya iletmekle görevlidir. (Şirketin ve ekibin ihtiyaçlarına
bağlı olarak metin türleri değişebilir).
• Ekran tasarım ve akışlarını değerlendirir. Genellikle ürün tasarımcısına metnin ötesindeki öğeler hakkında önerilerde bulunur.
• Marka veya ürün sesini oluşturmaya yardımcı olur ve tüm kullanıcıların bu sesi kolayca anlayıp kullanabilmesini sağlar.
• Dijital ürün metinleri için yazma ilkelerini ve yönergelerini özetleyen, şirkete özgü bir belge olan bir içerik stili rehberi oluşturur.
Bilgilendirme, eğitici içerik, nasıl yapılır sorusunu cevaplayacak içerikler kullanıcılara bir sonraki adımda neyle karşılaşacağını gösterir. Bu açıdan UX yazarlığı bir bakıma sonraki adım yazarlığıdır.
Bir UX Writer’ın çözmesi gereken 4 temel problem var:
1. Arayüz Problemleri: Eskiden de çok bakıyorduk ama mobil hayatımıza girdiğinden bu yana diğer cihazlarda da ekran başında geçirdiğimiz süre arttı. Bu kadar çok vakit geçirdiğimiz bir yerde problem yaşamamak mümkün değil. Butonlar, açıklamalar, modallar, başlıklar, ses bazlı sistemler ve daha fazlasını kontrol altında tutmak gerek.
2. İş Bazlı Problemler: Bu bir iş ve her işte olduğu gibi iş arkadaşlarına ihtiyacınız var. İnsanlardan bilgi almadan dil ile tasarım yapamazsınız. Hata mesajı yazılması gerektiğinde geliştirici, proje yöneticisi veya müşteri ile konuşup hatanın ne olduğunu öğrenmek gerek.
3. Bağlamsal Problemler: Bağlam her şeyimiz. Sadece içerik tasarımında değil hayatta da aynı önem geçerli. Bu yüzden bağlamı kullanıcı deneyimine dönüştürmelisiniz. Bunun işten öte bir çalışma olduğunu ve hayatınızı da şekillendirdiğini ancak bağlamın içine girerek anlayabilirsiniz.
4. İnsani Problemler: Felsefi sorular sormaya başladıysanız yapmak istediğiniz şeyi önemsiyorsunuz demektir. Başkası için yazsanız da en büyük probleminiz insan odaklı problemler olacaktır.
Ortak konu içerik olduğunda UX yazarlığı diğer birçok rolle karıştırılıyor. Evet, dünya çapında çok eski bir meslek değil, resmi bir eğitim geçmişi yok ama onu benzer iş rollerinden ayıran birçok kritik nokta var. Kullanıcı deneyiminden içerik stratejisine dayanan geniş bir skalada, çok yönlü becerilere sahip olan UX yazarlığı şu rollerle asla karıştırılmamalı:
• Metin Yazarı: Pazarlama, editoryal makale vb herhangi bir araştırmaya dayalı metni okunması için yazar. Çok çok geniş bir alandır.
• Reklam Yazarı: Marka imajı ve satışı için yazar, etkileşim odaklı çalışır.
• SEO Yazarı/Uzmanı: İçeriklerin Google aramalarında öne çıkması için çalışır.
• Sosyal Medya Uzmanı: Marka ya da isim bilinirliğini artırmak için yazar, pazarlama faaliyetlerine odaklanır.
UX Writing doğası gereği tüm bu alanlardan farklı bir düşünme biçimi gerektirir. Tek bir tarafa doğru yönelmez. Odağı kullanıcıdır ancak kullanıcıyla kurmak istediği bağı türlü şekillerde gerçekleştirir. Bu nedenle gerek kullandığı yöntemler, gerek kullanıcı üzerinde yarattığı algı bakımından diğer alanlardan ayrılır, detaylanır. Dışarıdan bakılınca grafik bir dünyadan ibaret gibi görünen kullanıcı deneyimini geliştirmenin ve diğer ürünlerden farklılaşabilmenin en can alıcı noktalarından birisi olan UX Writing’in detaylarını keşfetmek için İçerik Tasarımı ve UX Writing Eğitimi'mize katılmayı unutmayın!
Ayrıca UX Writer'ların da birlikte çalıştığı tüm UX tasarım rolleri ile mutlaka tanışın, şu içerikte sizler için anlatmıştık.
UX yazımı ile ilgili bilmeniz gereken çeşitli konuları anlatacağımız yeni içeriklerimizde görüşmek üzere :).
